Description
KarczochHistoria karczochaKarczoch pochodzi prawdopodobnie z ciepłych okolic Morza Śródziemnego. Wiadomo, że był znany wszystkim starożytnym kulturom tego regionu. Będąc dość drogi, był zacnym dodatkiem do potraw (lub potrawą samą w sobie) i stanowiąc o statusie gospodarza, gościł tylko na stołach wysoko urodzonych Greków i Rzymian. Już wtedy wiedziano, że pomaga w problemach trawiennych. W XVI w. karczocha sprowadzono do Francji, skąd rozprzestrzenił się po całej Europie i wtedy też zaczęto stosować go jako środek na dolegliwości wątroby. Pewien francuski lekarz z powodzeniem użył ekstraktu z liści karczocha w leczeniu chłopca chorego na żółtaczkę, u którego terapia farmakologiczna nie przynosiła efektów.Zainspirowało to innych uczonych do dalszego prowadzenia badań nad właściwościami leczniczymi tego surowca. W latach sześćdziesiątych XX wieku zidentyfikowano, a następnie wyizolowano, jeden z jego aktywnych składników – cynarynę, której przypisywano właściwości pozytywnie wpływające na wątrobę.W tradycyjnej medycynie europejskiej liście karczocha były i są używane jako substancja o działaniu moczopędnym, stymulująca nerki, wątrobę i pęcherzyk żółciowy, a także jako środek przeczyszczający, pobudzający apetyt i wydzielanie kwasów żółciowych oraz oczyszczający. W Brazylii karczoch używany był w przypadku niedokrwistości, stanów zapalnych stawów, wysokiego poziomu cholesterolu oraz w czasie gorączki.Skład chemiczny liściDo głównych związków aktywnych obecnych w liściu karczocha należą: kwasy fenolowe (cynaryna, kwas chlorogenowy, kwas kawowy), laktony seskwiterpenowe (cynaropikryna, cynarolid) oraz flawonoidy (luteolina i cynarozyd). Liście karczocha zawierają ponadto: fitosterole (β-sitosterol, stigmasterol), antocyjany, olejki eteryczne, karotenoidy, kwasy organiczne (cytrynowy, jabłkowy, mlekowy, bursztynowy), polisacharydy (śluzy, pektyny, inulina), aminokwasy (w tym L-asparagina), enzymy (oksydaza, peroksydaza, cynaraza, askorbinaza, proteaza), składniki mineralne (potas, magnez, wapń).Możliwe korzyści z zastosowania wyciągu z karczochaObniżenie poziomu cholesterolu we krwiBadania wskazują na pośredni wpływ składnika występującego w karczochu – luteoliny – na hamowanie wytwarzania cholesterolu. Produkcję cholesterolu stymuluje insulina poprzez aktywację odpowiedniego enzymu (reduktazy HMG-CoA). Natomiast zawarta w karczochu luteolina hamuje ten proces1. Stosowanie ekstraktu z liści karczocha może wpłynąć na istotne zmniejszenie poziomu cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu frakcji LDL (złego), a także zwiększenie poziomu cholesterolu frakcji HDL (dobrego).Potwierdzają to badania przeprowadzone w grupie 92 osób z nadwagą i nieznacznie podwyższonym poziomem cholesterolu, wśród których, pierwsza połowa badanych przez 8 tygodni otrzymywała 250 mg ekstraktu z liści karczocha 2 razy dziennie (w sumie 500 mg dziennie), a druga (grupa kontrolna) placebo. Stwierdzono znaczącą poprawę profilu lipidowego w grupie suplementującej w porównaniu z grupą kontrolną: nastąpił wzrost poziomu cholesterolu frakcji HDL (dobrego) o 7,7 mg/dl, i spadek poziomu cholesterolu całkowitego o 10,3 mg/dl oraz cholesterolu frakcji LDL (złego)2.Przy 6-tygodniowym zastosowaniu wyższej dawki suplementacyjnej (1800 mg) w grupie ok. 140 osób z poziomem cholesterolu całkowitego >280 mg/dl różnice te były jeszcze bardziej dostrzegalne.Poziom cholesterolu całkowitego u tych pacjentów zmniejszył się średnio o 55 mg/dl. Obniżeniu uległ również poziom cholesterolu frakcji LDL, co było 4-krotnie bardziej widoczne w przypadku grupy suplementującej w porównaniu do grupy przyjmującej placebo4.Ochrona i regeneracja wątrobyZwiązki fenolowe zawarte w liściach karczocha wykazują działanie ochronne na komórki wątroby – pomagają usuwać toksyny, intensyfikują produkcję żółci oraz poprawiają jej przepływ przez drogi żółciowe. Zapobiegają również procesom utleniania lipidów w obrębie wątroby (utlenianie związków tłuszczowych prowadzi m.in. do powstawania wolnych rodników), co może skutkować uszkodzeniem błon komórkowych, zwiększeniem ich przepuszczalności, a tym samym zaburzeniem prawidłowej funkcji tego narządu5.W oczyszczaniu wątroby z pozostałości szkodliwych związków szczególnie pomocna jest cynaryna – cenny związek fenolowy obecny w liściach karczocha. Jej działanie było analizowane m.in. w badaniu in vitro na komórkach wątroby, w którym potwierdzono jej ochronne właściwości przeciwko toksycznemu działaniu tetrachlorku węgla. Zaobserwowano również, że suplementacja ekstraktem z liści karczocha w grupie 60 osób z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby wpłynęła na redukcję poziomu enzymów wątrobowych ALT i AST, których wysoka zawartość we krwi świadczy o obciążeniu pracy wątroby7. Poza działaniem ochronnym ekstrakt z liści karczocha wywiera również korzystny wpływ na regenerację tego narządu, dzięki zwiększeniu przepływu krwi, aktywacji rezerw energetycznych, stymulacji podziałów komórek wątroby oraz zwiększeniu w nich zawartości RNA, co sprzyja jej odbudowie8. Ze względu na ogromne znaczenie powyższych mechanizmów oddziaływania ekstraktu z liści karczocha, naukowcy prowadzą badania poszerzające zakres wiedzy na ten temat.Wspomaganie trawieniaZwiązki goryczkowe obecne w liściach karczocha pobudzają wydzielanie śliny, soków trawiennych i żółci, dzięki czemu karczochowy ekstrakt z liści może łagodzić objawy niestrawności oraz zmniejszać dolegliwości związane z wystąpieniem zespołu jelita nadwrażliwego (Irritable Bowel Syndrome; IBS), takie jak: zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia) czy wzdęcia.Działanie to zostało potwierdzone w licznych badaniach. Przykładowo: w grupie ok. 200 osób cierpiących na niestrawność i zespół jelita nadwrażliwego dwumiesięczna suplementacja ekstraktem z liści karczocha w ilości min. 320 mg dziennie wpłynęła na zmniejszenie odsetka osób cierpiących na naprzemienne biegunki i zaparcia z 52% do 32%. Natomiast liczba pacjentów, którzy pracę jelit odczuwali jako prawidłową zwiększyła się z 18% do 39%. W podobnym badaniu z zastosowaniem takiej samej dawki suplementacyjnej wśród ok. 500 osób z dyspepsją (niestrawnością), zaobserwowano zmniejszenie o 40-50% bólu i skurczów brzucha oraz nudności, wymiotów, pieczenia w klatce piersiowej10.Ochrona przed stresem oksydacyjnymZ badań in vitro przeprowadzonych na komórkach wątroby oraz komórkach układu odpornościowego oraz in vivo – prowadzonych na modelu laboratoryjnym wynika, że działanie przeciwutleniające związków zawartych w ekstrakcie z liści karczocha (m.in. cynaryny oraz kwasu chlorogenowego) polega na wiązaniu jonów metali i pochłanianiu wolnych rodników (które mogą uszkadzać komórki i tkanki) oraz na hamowaniu utleniania cholesterolu frakcji LDL. Utlenione cząsteczki złego cholesterolu mają bowiem większą zdolność przyczepiania się do ściany tętnic, co zwiększa ryzyko tworzenia ognisk miażdżycowych5.Funkcjonowanie nerekKarczoch ma działanie moczopędne, które wynika ze wzrostu nerkowego wydalania mocznika oraz wody. Przypuszcza się, że związkami współdziałającymi w tym mechanizmie są cynaryna, kwas glikolowy i kwas glicerynowy 12. Potwierdzają to badania na modelu laboratoryjnym, w których oceniano wpływ ekstraktu z liści karczocha na funkcje nerek przy jednoczesnym podwyższonym poziomie cholesterolu we krwi (podwyższone stężenie cholesterolu może prowadzić do stwardnienia kłębuszków nerkowych, a w konsekwencji do upośledzenia filtracji). Wykazano pozytywny wpływ suplementacji na obniżenie poziomu kreatyniny, kwasu moczowego oraz mocznika, których zbyt wysoka zawartość we krwi może świadczyć o spadku zdolności filtracyjnej nerek. Naukowcy uważają więc, że ekstrakt z liści karczocha może wspierać funkcję wydalniczą nerek, szczególnie u osób z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi, który może sprzyjać uszkodzeniom ich struktury14.Bezpieczeństwo stosowaniaWyciągu z karczocha nie należy stosować w przypadku stwierdzenia niedrożności dróg żółciowych.Osoby z kamicą żółciową oraz przyjmujące leki przeciwzakrzepowe przed zastosowaniem powinny skonsultować się z lekarzem.Karczoch może wywołać reakcję alergiczną u osób wrażliwych na rośliny z rodziny astrowatych.Optymalna suplementacja karczochemZaleca się stosowanie produktów wysokiej jakości, w standaryzowanej formie (z określonymi zawartościami składników aktywnych), umieszczonych w opakowaniach ze szkła farmaceutycznego, które chroni delikatne składniki karczocha przed działaniem czynników zewnętrznych. Najwyższej jakości preparaty w butelkach z ciemnego szkła farmaceutycznego są standaryzowane, hipoalergiczne i nie zawierają żadnych sztucznych dodatków konserwujących, barwiących, czy smakowych. Preparaty zawierające karczoch najlepiej nabywać w aptece, farmaceuta z pewnością doradzi, co do rodzaju preparatu, możliwości zastosowania i sposobu spożywania.Typowa porcja suplementacyjna ekstraktu z liści karczocha wynosi 300-800 mg dziennie i więcej.Potrawy z karczocha warto uwzględniać w swojej codziennej diecie.Dawkowanie:Osoby dorosłe 1 kapsułka dziennie, najlepiej w trakcie posiłku lub według wskazań lekarza. Nie przekraczać porcji dziennej. Produkt nie jest substytutem zróżnicowanej diety.
Solgar
izotek, diagnostic econstellation plus, syrop na kaszel dla dziecka 2 lata, leki na receptę online, okulista nfz gdańsk, naproksen bez recepty, szczepienia rotawirusy 2021
yyyyy
